Khẩu độ và tốc độ là hai thiết lập thường được sử dụng nhiều nhất trong kỹ thuật chụp ảnh. Tuy nhiên khi mới làm quen với máy ảnh số thì thật sự là nó không dễ chút nào. May mắn thay, máy ảnh số đã hỗ trợ cho bạn trong tình huống này với chế độ chụp ưu tiên khẩu độ hoặc tốc độ.

Sử dụng chế độ chụp ưu tiên khẩu độ và tốc độ của máy ảnh số
Sử dụng chế độ chụp ưu tiên khẩu độ và tốc độ của máy ảnh số

Chúng ta đã biết ba yếu tố ảnh hưởng đến độ phơi sáng của ảnh chụp và sự liên hệ của chúng với nhau trong tam giác phơi sáng đó là Khẩu độ - Aperture, Tốc độ - Shuter Speed và Độ nhạy sáng - ISO. Bạn có thể thay đổi một, hai hoặc cả ba thông số nhưng phải đảm bảo là chúng luôn cân bằng.

Xem bài hướng dẫn Tìm hiểu về phơi sáng - Tam giác phơi sáng trong nhiếp ảnh

Khi chụp ảnh, tùy theo chủ thể muốn chụp và sự sáng tạo mà bạn cần phải thay đổi khẩu độ và tốc độ chụp. Nhưng làm thế nào để khi thay đổi các thông số mã vẫn cân bằng được độ phơi sáng thì đòi hỏi người chụp phải có nhiều kinh nghiệm trong kỹ thuật nhiếp ảnh.

Tuy nhiên nếu bạn là người chưa có kinh nghiệm thì cũng đừng quá lo lắng, máy ảnh số đã cung cấp cho bạn rất nhiều tính năng rất tuyệt vời. Bạn chỉ cần thay đổi một thông số nào đó và nó sẽ tự động cân bằng những cái còn lại giúp bạn. 

Chúng ta đang nói đến chế độ chụp ưu tiên khẩu độ và ưu tiên tốc độ của máy ảnh số. Đây có thể được coi là chế độ chụp bán tự động, nó cho phép bạn thay đổi các thiết lập tùy ý nhưng vẫn đảm bảo độ phơi sáng tốt bởi vì máy ảnh số đã tự điều chỉnh các thiết lập khác để chúng luôn được cân bằng.

Chế độ chụp ưu tiên khẩu độ - Aperture Priority

Khi muốn chọn chế độ chụp ưu tiên khẩu độ - Aperture Priority, bạn hãy xoay nút chọn về vị trí A hoặc Av

Trong chế độ này, bạn sẽ tự chọn các thông số về khẩu độ để chụp theo ý của mình còn máy ảnh sẽ quyết định các thông số về tốc độ chụp cho phù hợp với điều kiện mà bạn đang chụp.

Khi nào sẽ sử dụng chế độ ưu tiên khẩu độ?

Nếu bạn đã xem bài viết về khẩu độ thì sẽ thấy tác dụng chính của nó là làm thay đổi độ sâu trường ảnh - Depth of Field viết tắt là DOF, cho nên hầu hết mọi người đều sử dụng chế độ ưu tiên khẩu độ khi muốn chụp trong trường hợp này.

Khi bạn muốn ảnh chụp có độ sâu trường ảnh nông, cạn - như ảnh chụp trong hình bên dưới, chỉ có cành hoa là rõ nét còn các tiền cảnh và hậu cảnh đều bị mờ. Trong trường hợp này cần phải chọn khẩu độ lớn, chẳng hạn như chọn f/1.8 và để cho máy ảnh tự chọn tốc độ chụp thích hợp.

So sánh ảnh chụp với các chế độ ưu tiên khẩu độ - Aperture Priority
So sánh ảnh chụp với các chế độ ưu tiên khẩu độ - Aperture Priority

Nếu bạn muốn một hình ảnh rõ nét toàn bộ như hình bên trên thì hãy chọn khẩu độ nhỏ hơn, chẳng hạn như chọn f/22 và để cho máy ảnh tự chọn tốc độ chụp thích hợp - thường sẽ chậm hơn bình thường.

Bạn hãy luôn nhớ là khẩu độ nhỏ sẽ có con số f lớn và ngược lại khẩu độ lớn sẽ có số f nhỏ.

Khi lựa chọn khẩu độ, bạn cũng hãy ghi nhớ rằng máy ảnh sẽ tự lựa chọn tốc độ chụp nhanh hoặc chậm hơn và có một cột mốc của tốc độ chụp bạn cần chú ý phải giữ yên tay cầm máy sau khi nhấn nút chụp - thường là khoảng 1/60. Một khi tốc độ chụp chậm hơn mức này bạn có thể bạn phải cần đến giá đỡ ba chân - Tripod. Ngoài ra nếu bạn chụp một chủ thể đang di chuyển thì tốc độ chụp chậm sẽ làm cho ảnh của bạn bị mờ.

Chế độ chụp ưu tiên tốc độ - Shutter Priority

Khi muốn chọn chế độ chụp ưu tiên tốc độ - Shutter Priority, bạn hãy xoay nút chọn về vị trí Tv hoặc S

Trong chế độ chụp này, bạn sẽ chọn tốc độ muốn chụp và máy ảnh sẽ lựa chọn khẩu độ thích hợp để ảnh chụp có độ phơi sáng tốt.

Khi nào sẽ sử dụng chế độ ưu tiên tốc độ?

Như chúng ta đã biết, việc thay đổi tốc độ chụp sẽ ảnh hưởng như thế nào đến các chuyển động khi chụp ảnh. Chẳng hạn khi chụp ảnh một chủ thể đang chuyển động, bạn muốn chụp rõ nét toàn bộ chủ thể mà không bị mờ bất cứ chi tiết nào thì sẽ phải chọn tốc độ chụp nhanh, chẳng hạn chọn tốc độ 1/100 như trong hình dưới đây và máy ảnh sẽ xem xét thiếp lập khẩu độ thích hợp để có được độ phơi sáng hợp lý.

So sánh ảnh chụp với các chế độ ưu tiên tốc độ - Aperture Priority
So sánh ảnh chụp với các chế độ ưu tiên tốc độ - Aperture Priority

Nếu thay vào đó bạn muốn chụp hình chủ thể nhưng vẫn muốn giữ lại các chuyển động mờ để tạo cảm giác chủ thể đang chuyển động nhanh. Lúc này bạn sẽ chọn tốc độ chụp chậm hơn, chẳng hạn chọn tốc độ 1/4 như trong hình bên trên và máy ảnh sẽ xem xét thiếp lập khẩu độ thích hợp để có được độ phơi sáng hợp lý.

Ngoài ra bạn cũng chú ý đến độ nét của hâu cảnh trong các ảnh chụp. Trong khi độ nét của chủ thể không có sự khác biệt mấy thì ở hậu cảnh lại có sự khác biệt rất rõ ràng. Bạn hãy nhớ lại rằng khi máy ảnh lựa chọn khẩu độ khác nhau, nó sẽ ảnh hưởng đến độ sâu trường ảnh - DOF. Có nghĩa là nếu chọn tốc độ chụp nhanh để chụp một chủ thể đang chuyển động thì sẽ có một độ sâu trường ảnh nông, cạn hơn, do đó tiền cảnh và hậu cảnh có thể sẽ bị mờ.

Vậy trong trường hợp bạn muốn chụp rõ nét một chủ thể đang chuyển động và cũng muốn toàn bộ cảnh chụp rõ nét luôn thì làm thế nào? Bạn hãy xem lại bài hướng dẫn Tìm hiểu về phơi sáng - Tam giác phơi sáng trong nhiếp ảnh

Phản hồi bài viết

Gửi ý kiến đóng góp hoặc thắc mắc của
bạn về bài viết này!

Xin vui lòng nhập chính xác địa chỉ Email của bạn để nhận được thư trả lời.